Sbeicio

'Sbeicio' yw pan fydd rhywun yn rhoi alcohol neu gyffuriau i mewn i ddiod/bwyd neu gorff person arall heb yn wybod iddo neu heb ei ganiatad.

Gall hyn effeithio ar sut mae’r person yn ymddwyn ac yn ymateb, ac mewn achosion eithafol gall hyn ei analluogi, gan achosi iddo fod mewn sefyllfa fregus iawn a’i roi mewn perygl o niwed a allai gael effaith barhaol ar ei fywyd a'i les.

Mae’r achosion mwyaf cyffredin o sbeicio yn cynnwys ychwanegu sylweddau at ddiod person heb yn wybod iddo neu heb ei ganiatâd.

Fodd bynnag, gellir rhoi cyffuriau (cyfreithiol neu anghyfreithlon) yng nghorff rhywun mewn ffordd arall hefyd, fel:

• Rhoi cyffur i rywun ond dweud wrtho ei fod yn ddos gwahanol neu'n gyffur cwbl wahanol - er enghraifft, cyffur sydd yn aml yn cael ei roi trwy bresgripsiwn neu ei werthu fel meddyginiaeth.
• Chwistrellu cyffur i mewn i'w gorff.

Cofiwch mai dim ond ychydig enghreifftiau yw'r rhain o sut y gallai pobl gael eu sbeicio.

Mae sbeicio yn drosedd ddifrifol, bydd unrhyw un sy'n cyflawni'r drosedd hon yn wynebu cyhuddiadau troseddol difrifol.

Gall effeithiau sbeicio amrywio, gan ddibynnu ar nifer o ffactorau:

• Y sylwedd dan sylw
• Faint gafodd ei roi i’r person wrth sbeicio
• Os oedd y person eisoes wedi yfed alcohol neu gymryd cyffuriau (anghyfreithlon neu ragnodedig) a faint o’r rhain yr oedd wedi’u cael
• Taldra a phwysau’r person

Rhaid edrych am y canlynol:

• Llai o atalfa o ran ymddygiad
• Colli balans
• Teimlo'n gysglyd
• Problemau gweledol
• Dryswch
• Anhawster cyfathrebu
• Cyfog
• Chwydu
• Anymwybyddiaeth

Gall sbeicio ddigwydd mewn unrhyw sefyllfa, yn y cartref neu ar noson allan. Er bod gan fannau cyfarfod, a'r heddlu, gyfrifoldeb i gadw pobl yn ddiogel, mae rhai camau ymarferol y gallwch eu cymryd hefyd i helpu i leihau'r risg o gael eich sbeicio:

• Peidiwch byth â gadael eich diod allan o’ch golwg, os yw'n ddiod alcoholaidd neu beidio
• Peidiwch byth â derbyn diod gan unrhyw un nad ydych yn ei adnabod neu'n ymddiried ynddo
• Cadwch lygad ar ddiodydd eich ffrindiau
• Peidiwch ag yfed diodydd rhywun arall
• Os ydych chi'n meddwl nad yw'ch diod yn blasu'n iawn, peidiwch â'i hyfed. Dywedwch wrth reolwr / perchennog y lleoliad ar unwaith
• Arhoswch gyda ffrindiau, gwnewch gynlluniau ar gyfer eich taith adref, a gofalwch am eich gilydd

Os ydych chi'n meddwl eich bod chi neu rywun arall wedi cael eich sbeicio, mae'n bwysig dweud wrth rywun rydych chi'n ymddiried ynddo cyn gynted â phosib. Os nad ydych yng nghwmni unrhyw un y gallwch ymddiried ynddo, ffoniwch rywun ac ewch i le diogel.

• Dywedwch wrth reolwr y bar, aelod o staff neu aelod o staff diogelwch.
• Os ydych ar gampws Prifysgol Abertawe, rhowch wybod i'r Tîm Diogelwch drwy'r Ap Safezone
• Arhoswch gyda’r person sydd wedi cael ei sbeicio a daliwch ati i siarad ag e
• Peidiwch â gadael iddo adael gyda rhywun nad ydych chi'n ei adnabod neu'n ymddiried ynddo.
• Rhowch wybod i'r heddlu trwy’r ddolen hon, ar 101, neu mewn argyfwng, ffoniwch 999.
• Os bydd ei gyflwr yn gwaethygu, dylech ddeialu 999 a gofyn am ambiwlans.

Mae Prifysgol Abertawe ac Undeb Myfyrwyr Prifysgol Abertawe wedi ymrwymo i sicrhau bod ein myfyrwyr mor ddiogel â phosibl:

• Mae Tîm Diogelwch Prifysgol Abertawe yn ymatebwyr brys ac maent wrth law 24 awr y dydd, 7 niwrnod yr wythnos ar ein campysau, a gallwch gysylltu â nhw drwy'r Ap Safezone.
• Mae'r tîm Llesiant@BywydCampws yn gweithio mewn partneriaeth agos â Swyddogion Cyswllt Prifysgol De Cymru i ddarparu cyngor ar atal troseddau, diogelwch a materion cyffredinol i fyfyrwyr.
• Pwynt Cymorth Abertawe: Mae'r Pwynt Cymorth yn gyfleuster yng nghanol dinas Abertawe sy’n cynnig triniaeth arbenigol i unrhyw un sy’n teimlo’n sâl neu’n fregus, a gallwch dderbyn cymorth trwy fynd yno.
• Ymgyrch Atal Sbeicio ar gyfer glas-fyfyrwyr Bydd eich Swyddogion Bywyd Myfyrwyr yn bresennol ar Stryd y Gwynt yn ystod Wythnos y Glas er mwyn addysgu myfyrwyr am sbeicio a hefyd i ddarparu teclynnau atal-sbeicio ar gyfer diodydd yn rhad ac am ddim.
• Mae Undeb Myfyrwyr Prifysgol Abertawe wedi ail-edrych ar y mesurau gwrth-sbeicio y maent yn eu darparu i fyfyrwyr, a buddsoddi ymhellach ynddynt.